محبت و وفای حضرت علی (ع)
در میان مردمان بزرگ جهان آن کس که در محبت و وفا بیش از دیگران بود علی بود، وفا سرشت و خوی او بود و آمیخته با جان و دل او. به مردم محبت داشت و آن را به خود نمیبست، به عهد خود وفا میکرد، وفاء حقیقت ذات او بود.
در تاریخ پادشاهان جهان پادشاهی شنیده که همه اسباب فرمانروائی و ثروت برای او فراهم شد که نظیر آن برای دیگری فراهم نگردید با این حال رنج و افسوس برای خود برگزید. نژاد والا داشت اما گفت هیچ شرف چون تواضع نیست.
آئین عدل شریعتش
آری در نظر محمّد (ص) - آن انسان عظیم و رسول کریم – درخشانترین نشانۀ ایمان و عالیترین رکن آن پاکی و پیراستگی دل است. و او همیشه مردم را به کوشیدن در آن و یادآوری آن و توجّه به ارزش و آثار آن تشویق و تحریض میکرد، زیرا نقش آنرا در پایهگذاری «عدل» در میان مردم و زدودن ظلم از محیط زندگی ایشان نیک میشناخت.
و امّا « شماتت »، پیامبر (ص) دربارۀ آن میگوید:
شماتت نسبت به برادر خود اظهار مکن که خدا او را از آن وضع شماتت بار برهاند و تو را به آن گرفتار سازد.
و نیز میگوید:
کسیکه برادر خود را به گناهی سرزنش کند نخواهد مرد تا خود آنرا بجا آورد.
عاشورا
ما مبنای عقلانی توجه به عاشورا را که بر تحلیل مسائل سیاسی درگیری حق و باطل و دسیسههای قدرتطلبانهی امویان استوار بود، به یک مبنای عاطفی و عاشقانه تبدیل کردهایم. بدین سان، به جای آن که مردم را متوجه ارزش ایمان و عمل به تکلیف و ضرورت حضور در میدان مبارزهی حق و باطل کنیم، آنان را با مسائل عاطفی درگیر کردهایم. مسالهی اصلی شیعه به جای تلاش در جهت استقرار نظام توحیدی، گسترش عدالت و ایمان و اصلاح مدیریت جامعه، آن است که بنشینند و اشک بریزند.
خطبه غدیریه حضرت علی (ع)
از فیاض طوسى نقل شده که گفت : به خدمت حضرت امام ابى الحسن على بن موسى الرضا صلوات اللَّه علیهما بودم در روز عید غدیر خم و جمعى از خواص شیعه در خدمت آن حضرت بودند که ایشان را نگاه داشته بودند که شب با آن حضرت افطار کنند و شروع فرمودند در فضیلت روز عید غدیر.
و از آن جمله فرمودند که خبر داد مرا پدر بزرگوارم از آباى بزرگوار خود ازحضرت امام حسین صلوات اللَّه علیه که فرمودند یکی از سالهای (حکومت)حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام عید غدیر با روز جمعه مصادف گردید آن جناب در حالیکه پنج ساعت از روز گذشته، بر منبر رفتند و حمد و ثناى الهى به نحوى کردند که گوش کسى نشنیده بود و این خطبه را انشاء فرمودند؛حمد و سپاس براى خداوندیست که حمد را قرار داد و بدون آنکه احتیاج بسپاسگزارى داشته باشد و قرار داد حمد و سپاس را راهى از راههاى اقرار بخداوندى و رفعت و پروردگارى و یکتائى خود و سبب از براى زیادى رحمت خود و وسیله اى از براى طلب کننده گان از فضل خود و پنهان نمود در باطن لفظ واقعیت اقرار و اعتراف باینکه خداوند است انعام کننده و بخشاینده بر آفریده شدهگان (یعنى لفظ حمد خود اشاره است باینکه حمدکننده بخشاینده و منعم را شناخته و در مقام شکرگزارى منعم بر آمده)
امنیت اجتماعی
امنیت اجتماعی، امنیت در بخشهای گوناگون زندگی اجتماعی را شامل میشود، یعنی در بخشهای اقتصادی، سیاسی، دفاعی، فرهنگی و ... امنیت اجتماعی زمینه همۀ فعالیتهای درست و مفید اجتماعی است و شرط لازم رشد و تکامل فرد و جامعه.
در جامعۀ امن، سرمایهداران و منتفذان بر جامعه تسلط ندارند، و اقویا ناتوانان را نمیبلعند و سرنوشت فرودستان در دست فرادستان و مستکبران و سرمایهداران نیست.
امام مهدی (ع) پدید آورندۀ امنیت اجتماعی است، امنیتی که بشریت در تمام دوران تاریخ خود مانند آن را ندیدهاست.در این جامعه، انسان به انسان نزدیک میشود، دوستی و مهرورزی جای کینهتوزی و دشمنی را میگیرد. تضاد، درگیری و تزاحم جایش را به رقابت سالم و آزاد و انسانی میدهد و دارالسلام و جامعه امن و زندگی آرام و آسودهای که نمونۀ زندگی دربهشت جاوید است، نصیب انسان میگردد.
آئین عدل شریعتش
و محمّد (ص) آنجا که تفوّق و تمایز را از خود به دور ساخت این کار را به منظور کامل ساختن فضیلت تواضع نکرد در صورتیکه اگر به این منظور هم بجا آورده بود عملی پسندیده و زیبا بشمار میآمد...
ولی محمّد (ص) انسانی است که عوامل و بواعث دیگری در منتهای جلالت و اهمیّت او را به کار وا میدارد، و از اینرو تفوّق و ترفّع را به منظور تحقّق عدل به دور میافکند.
فرق بین یادگیری توأم با آموزش و یادگیری به وسیله خود کشف کردن کسب اطلاعات بیشتر، یادگیری است و به این طریق آنچه را که انسان قبلا نمی دانسته است یاد می گیرد. اما دو تفاوت مهم بین این دو نوع پاد گیری وجود دارد : مطلع شدن از چیزی صرفا به معنی دانستن آن است. آگاهی داشتن یعنی آشنایی با تمام جوانب مطلبی که چرا چنین است، روابطش با دیگر حقایق چیست، این روابط از چه نظر متفاوت و ازچه نظر یکسانند و غیره
رسالت بیداری، سازندگی و نحات یک جامعه پیش از همه بر دوش نسل جوان به ویژه قشر دانش آموز و دانشجو سنگینی می کند.
تحرک، پویایی و حیات یک جامعه به دست نسلی است که هم خود متحرک است و هم محرک دیگران – تحرکی که ریشه در آگاهی، شناخت و شعور داشته باشد. مهمتر از همه، این حرکت زمانی معنا پیدا می کند که آگاهی، شناخت و شعور پیوسته در حال رشد و بالندگی باشد و این میسر نیست مگر در پیوند این قشر با کتاب. به عبارت صحیح تر در پیوند با فرهنگ آموختن، که یکی از ابزارهای قوی ان مطالعه است.
عدم تنفیر
در سیرۀ آن رسول بشیر و نذیر، تنفیر خلق وجود نداشت. تنفیر یعنی فراری دادن، گریزان ساختن. گاهی دعوت کنندگان به دین، انذار را با تنفیر اشتباه میکنند و به جای آنکه به حق بخوانند، از آن میرانند.
خواندن یک هنر است و هنر خواندن را اینچنین می توان تعریف کرد: جریانی است که فکر بدون کمک از منبع خارجی و با تمرکز روی مطالب نوشته شد با استفاده از نیروی خویش سبب ارتقای خود شود. فکر از درک کمتر به ادراک بیشتر می رسد. اعمال مختلف و ماهرانه ای که باعث این ارتقا می شوند هنر خواندن را تشکیل می دهند.
خواننده کتاب اگر در خواندن کمر همت بندد و با فعالیت های دهنی خویش به درک بیشتری نایل شود کار بزرگی انجام داده است.
اهمیت کتابخوانی در اسلام به قدری است که معجزه پیامبر اکرم (ص)، از نوع کتاب است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر حضرت رسول(ص) نازل شده، با امر به خواندن و الفاظ کتاب، قلم و علم توأم شده است. عظمت و شرافت کتاب در اسلام تا حدی است که خداوند متعال به قلم و آنچه می نویسد قسم یاد می کند.
از آنجایی که موسسه فرهنگی تحقیقاتی اخوان دستمالچی یکی از مراکز کتاب خوانی است و کتابخانه آن به لحاظ دارا بودن منابع دسته اول و دوم در اغلب موضوعات انسانی، دینی، علوم پایه، هنر، معماری و دیگر زمینه ها برآنست تا از طریق سایت خود به ترویج فرهنگ مطالعه بپردازد.
تازه های کتابخانه شهریور 1396
غدیر و وحدت
غدیر و وحدت
امروز که امت اسلام، مفاسد تفرّق و تشتّت و آثار شوم و نتایج مهلک پراکندگی را نیک دانسته، امید است به دستور صریح قرآن با استناد به آیات قرآن و احادیث صحیح و معتبر نبوی رفع اختلاف کنند.
شیعه به خصوص بیش از همۀ فرقهها باید در حفظ وحدت مسلمین بکوشد و عملا ثابت کند که پیرو علی و تربیت شدۀ مکتب جعفربن محمّد است که فرمود:
چنان رفتار کنید که هر کس ببیند بگوید « خدا رحمت کند جعفر بن محمّد را که چه خوب یارانش را تربیت کردهاست و شما شیعیان موجب آبرومندی ما باشید نه آبروریزی ما.
شیعه باید به پیشوای بزرگوارش اقتدا کند که احدی مانند علی برای حفظ اسلام و وحدت اسلامی فداکاری و جانبازی و گذشت نکرد.
عدالت از نظر علی (ع)
از یک طرف از سخنان علی و از طرف دیگر از عمل او، مخصوصاً از طرز عملی که در دورۀ زعامت و حکومت خود انجام داد، معلوم میشود که عدالت به صورت یک فلسفۀ اجتماعی اسلامی مورد توجه مولای متقیان بوده و آن را ناموس بزرگ اسلامی تلقی میکرده و از هر چیزی بالاتر میدانسته، سیاستش بر مبنای این اصل تأسیس شده بود، ممکن نبود به خاطر هیچ منظوری و هدفی کوچکترین انحراف و انعطافی از آن پیدا کند. و همین امر یگانه چیزی، بلی یگانه چیزی بود که مشکلاتی زیاد برایش ایجاد کرد و ضمناً همین مطلب یک مفتاح و کلیدی است برای یک نفر مورخ و محقق که بخواهد حوادث خلافت علی را تحلیل کند. علی (ع) فوقالعاده دراین امرتصلّب و تعصب و انعطافناپذیری به خرج میداد.
آینده روشن
امام صادق (ع): «... به خدا سوگند رهبر آینده، عدالت را به درون خانههای آنها خواهد برد، چنان که سرما و گرما به درون خانهها نفوذ میکند»
نظامهای قضایی، اصلاحی بنیادین میشود، و قاضیانی عدل محور بر سرکار خواهند آمد، و در برابر هر بیدادی و تجاوزی، با دقیقترین شیوههای دادرسی، حق را به حقدار میرسانند، و مجرمان را بویژه مجرمان اقتصادی را با هر مدرک و شاهد ساختگی و پول و پارتی محکوم خواهند کرد، و امنیت، فراگیر خواهد شد، و ضعیفان از توانمندان هراسی نخواهند داشت.
اخلاق بزرگ
از اخلاق او که مبین سلامت قلبی او بود، این است که از هیچ مخلوقی کینه در دل نداشت، و مقامی برای دشمنی، حتی برای سرسختترین دشمنانش نمیشناخت، در حالی که به او حسد میبردند، و او را خوش نداشتند.
کرم او، بخششی است که مبین همۀ مراتب جوانمردی او است که درجانش ریشه دارد. او دختر خود را به علت امانت گرفتن گردن بندی از بیت المال ملت، برای تزیین چون دیگر زنان در یکی از اعیاد، سرزنش مینماید، و برادرش عقیل را به خاطر تقاضایش، که کمی از بیتالمال مردم به او کمک کند، از خود میرنجاند.
عاشورا و عدالت
پس بنابر منطق عاشورا امر به معروف و نهی از منکر، باید از بالاترین طبقات شروع شود، تا فساد از ریشه بر افتد، و باید توانگرانی که قرآن میفرماید مایۀ فسادند و به هیچ گونه در برابر اصلاحات تسلیم نمیشوند تکلیفشان با قرآن و عاشورا معلوم گردد، جامعۀ عاشورا، جامعۀ حسینی است نه یزیدی ... و جامعۀ تکاثری، جامعۀ یزیدی است نه حسینی.
انتظار فرج
مفهوم انتظار: انتظار، باوري است بارور به عمل، که در زندگی انسان منتظر، در قالب کرداري خاص، تجسم می یابد. دست روي دست گذاردن و بی هیچ کنشی منتظرانه، خود را منتظر دانستن، تفسیري وارونه و منافقانه از انتظار است. انتظار، اعتقادي است در گرو عمل، عمل کردن به آنچه که فرهنگ انتظار ایجاب میکند.
بعثت
در قرآن و احادیث معتبر بطور صریح و کاملا روشن، وجود دو راهنمای بسیار مهم برای بشر گوشزد شده است:
راهنمای درونی، قرآن: آیات فراوانی در قرآن مجید وجود این راهنما و لزوم پیروی از آن را متذکر میشود
راهنمای برونی: چنانکه گفتیم شامل پیامبران عظام و هر نوع صلاح اندیشان و خیرخواهان بشری در راه تکامل و حکماء و رشد یافتگان سازنده که با کمیتها و کیفیتهای گوناگون در سرتاسر تاریخ دیده
میگردد.
اخلاق حضرت فاطمه زهرا (س)
فاطمه نه تنها در پوشاک و خوراک به حداقل قناعت میکرد و بر خود سخت میگرفت، کارهای خانه را نیز بعهدۀ دیگری نمیگذاشت. از کشیدن آب تا روفتن خانه،
دستاس کردن ذرت یا گندم، نگاهداری کودک، همه را خود بعهده میگرفت. گاه با یکدست دستاس میکرد و با دست دیگری طفلش را میخواباند.
ابن سعد به سند خود از علی (ع) روایت کند: روزی که زهرا را به زنی گرفتم فرش ما پوست گوسفندی بود که شب بر آن میخوابیدیم و روز شتر آبکش خود را بر آن
علف میخوراندیم و جز این شتر خدمتگزاری نداشتیم.